Ik doe de groene kliko open om er een overjarig kliekje in te gooien en denk terug aan mijn oma. Zij was van het soort dat met een simpel aardappelschilmesje de beste dunschiller was. En koffie van gister werd niet weggegooid, maar walmde je verbrand tegemoet als je zondagochtend op de - oude - koffie kwam. Het plakje koek was altijd dun, of ik nou antwoordde dat ik 'm met een óf twee handjes wilde vasthouden.
''Bij eten weggooien voel ik de vingerwijzing van oma''
Met zo'n kliekje in de kliko voel ik weer een vingerwijzing van oma. Bij het niet leeg eten van m'n bordje verwees ze altijd fijntjes naar de hongerbuikjes in Biafra. Toen had ik m'n speklap – die ik niet weg gekauwd kreeg en die halverwege m'n slokdarm kokkend bleef steken – maar wat graag opgestuurd. Tegenwoordig zie ik de vingerwijzing van oma in een heel ander perspectief. Gemiddeld gooit de Nederlander zo'n 41 kilo weg van de 316 kilo die hij of zij eet. Dat is zo'n 700.000.000 kilo eten per jaar in heel Nederland. Elk kind uit het toenmalige Biafra had alleen al van de verspilde kost door ons kleine landje makkelijk 100 kilo kunnen eten.
Het rode pluche
De Verenigde Naties willen wereldwijd de voedselverspilling met 50 procent verminderen in 2030. Dat lijkt me een flinke doelstelling, als je leest dat we in Nederland van 2009 tot 2015 vrijwel geen enkel resultaat geboekt hebben. Wat zou mijn oma wel niet bereikt hebben als zij in Den Haag op het rode pluche had gezeten?
Zolang die 50 procent nog niet gerealiseerd is, ben ik heel blij met initiatieven zoals Barstensvol, Kromkommer en ShareTheMeal. Maar het begint bij je eigen groene kliko. Daarom stel ik voor dat we voor iedere straat een oma aanstellen, die goed in de gaten houdt wanneer én waarvoor je die kliko opent.